Category Sąd

Normatywny zakres piractwa wyznaczają art. 116-118 ustawy. Warunkiem skazania za każde z penalizujących piracki proceder przestępstw jest działanie sprawcy bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom.

Piractwo stanowi kwalifikowaną formę naruszenia praw autorskich lub praw po-krewnych. Znamionuje je oprócz cechy bezprawności działanie na dużą skalę, w sposób przemysłowy, na określenie czego używa się pojęcia „fabrykowanie”. W przypadku piractwa chodzi przy tym o naruszenia w postaci bezprawnego wytwarzania kopii poszczególnych utworów, artystycznych wykonań, fonogramów, wideogra- mów, emisji czy wydań. Stanowi ono dla podmiotów uprawnionych zagrożenie tym większe, iż niedozwolone reprodukowanie dzieł chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi odbywa się w celach handlowych, z czym najczęściej związany jest nielegalny obrót pirackimi reprodukcjami.

Przypadek obowiązkowego pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania w poborze należnych podmiotom uprawnionym opłat od czystych nośników stanowi wyjątek od reguły. Do istoty działalności tych organizacji należy bowiem zarząd po-wierzonymi im prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, polegający także na egzekucji należnych reprezentowanym podmiotom wynagrodzeń. Pośrednictwo or-ganizacji zbiorowego zarządzania dotyczy więc nie tylko wynagrodzeń (opłat) statu-owanych ustawowo, ale również przede wszystkim klasycznych wynagrodzeń umownych, o których wysokości i warunkach płatności decydują uzgodnienia stron danego kontraktu, np. konkretnej umowy licencyjnej. Bardzo ważny jest w tym przypadku problem tabel wynagrodzeń za korzystanie z utworów lub artystycznych wykonań, objętych zbiorowym zarządzaniem.

Zakres unormowań administracyjnoprawnych w systemie prawa autorskiego i praw pokrewnych jest bardzo łatwy do wydzielenia. Wyznaczajągo akty wykonawcze do ustawy, wydawane przez Ministra Kultury. Są to mianowicie (biorąc pod uwagę artykułową kolejność delegacji ustawowych):

– 1) rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki z 5.12.1995 r. w sprawie wysokości, szczegółowych zasad pobierania i odprowadzania opłat od czystych nośników i urządzeń służących do utrwalania utworów dla własnego użytku osobistego oraz wskazania organizacji zbiorowego zarządzania właściwych do ich pobierania (Dz.U. z 1996 r. Nr 1, poz. 5),

Mimo drobnych różnic podobnie wygląda natomiast forma, w jakiej umowy roz-porządzające i umowy licencyjne są zawierane. Jest to forma pisemna.

Forma pisemna pod rygorem nieważności właściwa jest dla umów rozporządzających oraz licencyjnych wyłącznych (por. art. 53 i art. 67 ust. 5 ustawy). Zastrzeżenie tej formy przez ustawodawcę z wyraźnym zaznaczeniem skutku jej niezachowania oznacza, iż jeśli strony ogranicząsię do formy ustnej, umowa w ten sposób zawarta będzie z mocy prawa nieważna, a więc zawarte w niej zapisy co do wzajemnych uprawnień i zobowiązań kontrahentów nie będą miały wiążącego charakteru (czyli każda ze stron, z powołaniem się na pominięcie wymogu pisemności, będzie się mogła skutecznie od wykonania tak wadliwie zawartej transakcji uchylić).

Opłata wynosi 1% ceny sprzedaży netto w przypadku zbywania urządzeń re- prograficznych oraz 3% tej ceny w pozostałych przypadkach. Stawka ta ma zostać ujednolicona poprzez jej określenie na 3%.

Opłaty z art. 20 ustawy pobierają cztery organizacje zbiorowego zarządzania. Opłaty od urządzeń reprograficznych przekazywane są w całości Stowarzyszeniu Zbiorowego Zarządzania Prawami Autorskimi Twórców Dzieł Naukowych i Technicznych. Natomiast pozostałe opłaty przekazywać należy w trzech częściach następującym organizacjom w odpowiedniej proporcji, tzn.: 1) Stowarzyszeniu Autorów ZAiKS w połowie 2) Stowarzyszeniu Artystów Wykonawców Muzyki Rozrywkowej w jednej czwartej, podobnie jak 3) Związkowi Producentów Audio-Video – również w jednej czwartej.

Podczas gdy dyspozycje umowne w zakresie prawa autorskiego i praw pokrewnych leżą w gestii wszystkich podmiotów wyłącznie uprawnionych, czyli osób fizycznych oraz osób prawnych, instytucja testamentu może być wykorzystywana wyłącznie przez osoby fizyczne. W przypadku osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej ustanie ich bytu prawnego powoduje skutki określone w odrębnych przepisach, takich jak np. Prawo upadłościowe czy Kodeks spółek handlowych, odnoszące się do likwidacji majątku spółek prawa handlowego itp.

Poza tym twórca lub artysta wykonawca ma możliwość domagania się przy zawi-nionym działaniu naruszyciela odszkodowania, oczywiście tylko w razie zaistnienia konkretnej szkody. Ubieganie się o jej naprawienie uzależnione jest od udowodnienia wystąpienia w danej sytuacji ogólnych ustawowych przesłanek, skonkretyzowanych w art. 415 KC, wyznaczającym kierunek odpowiedzialności deliktowej.

– oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników

– oznaczenie rodzaju pisma, a gdy jest to dalsze pismo w sprawie – także oznaczenie sygnatury akt

– osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przyto-czonych okoliczności (w odniesieniu do konkretnych okoliczności, a nie ogólnie na całość podanych w piśmie okoliczności)

Normalny bieg procesu cywilnego może zostać zatamowany na skutek różnych zdarzeń mających najczęściej charakter przejściowy, gdyż ich wpływ na postępowanie może zostać następnie usunięty przez określone czynności procesowe sądu lub strony. W takiej sytuacji dochodzi do zawieszenia postępowania, które nie niweczy celu procesu, jakim jest merytoryczne rozpoznanie sprawy. Gdy jednak powyższe zdarzenia mają charakter trwały i ostateczny, a więc wymieniony cel procesu nie może zostać osiągnięty, zawieszenie postępowania prowadzi do jego umorzenia.

Jeżeli zarządzenie o wyznaczeniu rozprawy wydaje przewodniczący wydziału, który sam w niej nie uczestniczy, powinien wyznaczyć imiennie właściwy skład sądu, a więc przewodniczącego, w wypadku zaś składu trzech sędziów zawodowych – wyznaczyć ich ze wskazaniem sędziego sprawozdawcy. Przestrzegać przy tym należy zasady, aby w toku załatwiania sprawy zmiana składu orzekającego, w szczególności sędziego sprawozdawcy, zdarzała się wyjątkowo (i 64 reg.).

Postępowanie zabezpieczające ma charakter pomocniczy w stosunku do postępowania rozpoznawczego ma ono na celu zabezpieczenie wykonalności orzeczenia merytorycznego, jakie ma zostać wydane. Postępowanie zabezpieczające toczy się jednocześnie z postępowaniem rozpoznawczym, także podczas jego zawieszenia, albo może je poprzedzać (art. 179 § 3 i art. 734 k.p.c.). Zabezpieczenie powództwa może nastąpić w toku całego postępowania rozpoznawczego aż do jego zakończenia, również w postępowaniu wywołanym wniesieniem skargi o wznowienie postępowania najczęściej jednak następuje ono zaraz po wszczęciu sprawy (art. 733 k.p.c.).

Akta sprawy nieprocesowej dostępne są dla wszystkich uczestników postępowania. Ponadto przewodniczący powinien zezwolić na udostępnienie akt każdemu, kto dostatecznie usprawiedliwi potrzebę ich przejrzenia (gdy np. wynik sprawy może dotyczyć praw danej osoby, a więc i przemawiać za wzięciem przez nią udziału w sprawie). Na tych samych zasadach przewodniczący zezwala na sporządzenie oraz otrzymywanie odpisów i wyciągów z akt (art. 525 k.p.c.).

Dowodem doręczenia pisma i daty, w której doręczenie nastąpiło, jest potwierdzenie odbioru pisma (art. 142 k.p.c.) polegające na własnoręcznym pokwitowaniu przez adresata z podaniem miejscowości i daty. Jeżeli zaś odbierający nie chce lub nie może tego uczynić, organ doręczający sam oznacza miejscowość, datę i przyczynę braku podpisu adresata, stwierdzając to swoim podpisem. Stwierdzenie takie nie jest jednak wyłącznym dowodem i dopuszczalne jest udowodnienie, że doręczenie zostało dokonane inaczej (np. w innej dacie). Poza tym sąd jest zobowiązany sprawdzić prawidłowość relacji organu doręczającego, gdy jej treść nasuwa podejrzenie, że nie odpowiada ona rzeczywistości.

Sędzia w sprawowaniu swego urzędu jest niezawisły i podlega tylko ustawom (art. 52 Konstytucji RP, art. 48 u.s.p.). Zasada niezawisłości sędziowskiej stanowi gwarancję sądowego wymiaru sprawiedliwości i podkreśla zarazem wyodrębniony, szczególny charakter sądów powszechnych jako organów państwa, których działalność ma urzeczywistniać na drodze przymusu przepisy prawne kształtujące różne dziedziny życia społecznego.