Zmiana powództwa

Do zmiany powództwa nie jest wymagana zgoda pozwanego. Jeżeli natomiast zmiana polega na cofnięciu w całości lub w części dawnego żądania pozwu albo na zrzeczeniu się lub ograniczeniu roszczenia, podlega ona wówczas kontroli sądu według tych samych kryteriów, jak w każdym wypadku cofnięcia pozwu.

Zmiana powództwa możliwa jest w każdym stanie sprawy przed sądem pierwszej instancji, także po przekazaniu sprawy temu sądowi przez sąd drugiej instancji. W postępowaniu rewizyjnym powód, który złożył rewizję, może jedynie na skutek zmiany okoliczności (po wydaniu zaskarżonego wyroku) zamiast pierwotnego przedmiotu sporu (gdy np. przedmiot ten uległ zniszczeniu) żądać jego wartości lub innego przedmiotu, jeżeli nie zmienia podstawy faktycznej powództwa, a w sprawach o świadczenia powtarzające się może nadto rozszerzyć żądanie pozwu o świadczenia za dalsze okresy (art. 386 w zw. z art. 190 k.p.c.). Dopuszczalna jest także zmiana powództwa polegająca na ograniczeniu żądania pozwu, co podlega także kontroli sądu. Zmiana powództwa może nastąpić zarówno w rewizji, jak i w toku postępowania rewizyjnego – aż do chwili zamknięcia rozprawy.

Przez cofnięcie pozwu (art. 203 w zw. z art. 469 k.p.c.) powód rezygnuje ze swego pierwotnego wniosku o wszczęcie i przeprowadzenie procesu w danej sprawie cywilnej. Oświadczenie powoda w tym względzie ma tylko znaczenie procesowe, pociąga bowiem za sobą zniweczenie wszelkich skutków, jakie ustawa łączy z wniesieniem pozwu, nie decyduje jednak o zgłoszonym przez niego roszczeniu, którego dochodzić on może w ponownie wytoczonym procesie. Gdy natomiast z cofnięciem pozwu połączone jest zrzeczenie się roszczenia, oświadczenie powoda polega na całkowitym zrezygnowaniu przez niego (raz na zawsze) z możności dochodzenia tego roszczenia w drodze procesu.

Cofnięcie pozwu może być całkowite lub częściowe. Oświad-czenie powoda o ograniczeniu żądania do określonej sumy pieniężnej jest jednoznaczne z cofnięciem pozwu z pozostałej cząści – z jednoczesnym zrzeczeniem się roszczenia co do różnicy między pierwotnym a ograniczonym żądaniem, chyba że z oświadczenia powoda wyraźnie wynika, że zastrzega sobie prawo wytoczenia pozwu o tę różnicę.