Terminy procesowe

Terminami procesowymi są okresy oznaczone z reguły w takich jednostkach, jak: dni, tygodnie, miesiące, lata albo oznaczone w szczególny sposób – przez odniesienie do innych czynności procesowych lub pewnych stadiów postępowania (patrz np. art. 76, 78 § 1 k.p.c.). Terminy procesowe przewidziane w kodeksie postępowania cywilnego należy odróżnić od terminów prawa materialnego przewidzianych w kodeksie cywilnym.

Rozróżnia się terminy ustawowe – wyznaczone bezpośrednio w ko-deksie, sądowe – wyznaczone przez sąd lub przewodniczącego oraz terminy umowne – ustalone zgodnie przez strony. Terminy procesowe ustanawiane są dla czynności stron i innych uczestników postępowania (m.in. dla prokuratora) oraz dla czynności sądu (przewodniczącego).

Terminy ustawowe wyznaczone dla czynności sądu, w stosunkowo nielicznych wypadkach (np. przy pisemnym uzasadnieniu orzeczenia), mają na celu usprawnienie czynności przez poddanie ich dyscyplinie terminowości. Ze względu na instrukcyjny charakter tych terminów, uchybienie im nie daje w zasadzie uprawnień procesowych stronom, powinno być natomiast przedmiotem kontroli w ramach nadzoru służbowego.

Określonych czynności procesowych stron (a także innych osób) dotyczą terminy ustawowe (np. termin tygodniowy do uzupełnienia lub poprawienia pisma procesowego, termin dwutygodniowy do złożenia wniosku o uzupełnienie wyroku, dwojako określony termin dla usprawiedliwienia przez świadka jego niestawiennictwa na rozprawie) i terminy sądowe (np. do usunięcia braku zdolności sądowej lub procesowej albo w składzie właściwych organów).