Celem ich ustanowienia jest nie tyle eliminacja

Celem ich ustanowienia jest nie tyle eliminacja zasady swobody umów, pozwalającej na elastyczne ustalanie wynagrodzeń, co raczej wyznaczenie pewnego minimum, poniżej którego zejść nie można. Ma to chronić twórców i artystów wykonawców zarówno przed wyzyskiem ze strony nabywców praw majątkowych lub licencjobiorców, jak i przed nierzetelnością reprezentujących ich interesy organizacji zbiorowego zarządzania, które powinny dbać o odpowiednio wysoki poziom negocjowanych wynagrodzeń oraz o sprawne przekazywanie uzyskanych z zarządzania kwot osobom wyłącznie uprawnionym. Gwarancją tej ochronnej funkcji tabel jest sankcja nieważności dla postanowień umownych mniej korzystnych niż przyjęte w nich stawki wynagrodzeń (por. art. 109 ustawy).

Stawki wynagrodzeń, przewidziane w zatwierdzonych tabelach, należy odróżnić od odgórnie ustalanych, funkcjonujących w obrocie przed 1990 r. stawek wynagrodzeń autorskich, ustalanych przez Radę Ministrów w wykonaniu delegacji z art. 33 § 1 ustawy o prawie autorskim z 1952 r. Od sierpnia 1990 r. aż do czasu nabrania mocy obowiązującej przez nowe tabele, czyli do połowy 1998 r., ustalanie wynagrodzeń autorskich i wykonawczych było w zasadzie dowolne, uzależnione wyłącznie od aktualnej sytuacji, panującej na rynku praw autorskich i praw pokrewnych.