Gromadzenie materiału procesowego

Należyte przygotowanie zwłaszcza pierwszej rozprawy często umożliwia rozstrzygnięcie na niej sprawy, bez potrzeby odroczenia rozprawy. Po wyznaczeniu terminu rozprawy przewodniczący wydaje zarządzenia potrzebne do ustalenia przez sąd podstawy faktycznej rozstrzygnięcia dotyczy to istotnych okoliczności faktycznych oraz środków dowodowych potrzebnych do wykazania prawdziwości tych okoliczności.

Skupienie (koncentracja) materiału procesowego (art. 6 k.p.c.) zaoszczędza czasu i wysiłku sądu oraz stron, a przez to zmniejsza społeczne koszty wymiaru sprawiedliwości, ponadto umożliwia sądowi szybką i pełną orientację w całokształcie sprawy oraz prawidłowe jej rozpoznanie. Prze-wodniczący powinien zatem dążyć do wyjaśnienia bez zwłoki istotnych, spornych między stronami zagadnień oraz przeciwdziałać próbom przewlekania procesu i zaciemniania go przez wprowadzanie elementów nie mających związku ze sprawą.

Obowiązek dostarczania materiału procesowego spoczywa wprawdzie zarówno na stronach, jak i na sądzie (zasada współdziałania wszystkich podmiotów procesu), jednakże inicjatywa stron w tej mierze powin- na z reguły wyprzedzać inicjatywę sądu – aktualną dopiero wówczas, gdy działanie stron okaże się niewystarczające. Sąd nie ma obowiązku wyręczać strony zastępowanej przez adwokata lub radcę prawnego, gdyż naruszałoby to zasadę równości stron. Według naczelnej zasady procesowej – prawdy obiektywnej (materialnej) strony obowiązane są składać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawić dowody.