– Sąd może zawiesić postępowanie z urzędu:
– jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania cywilnego
– jeżeli osoba trzecia wystąpiła przeciwko obu stronom z interwencją główną
– jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od uprzedniej decyzji organu administracji państwowej
– jeżeli ujawni się czyn, którego ustalenie w drodze karnej lub dyscyplinarnej mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy cywilnej (art. 177 § 1 pkt 1-4 w zw. z art. 11 k.p.c.).
Zawsze jednak trzeba rozważyć, czy celowe jest zawieszenie postępowania z przyczyn p r e j u d y c j a I n o ś c i, tj. ze względu na znaczenie wyniku innego postępowania sądowego lub administracyjnego na rozstrzygnięcie sprawy. Jest ono oczywiście celowe, gdy bez uzyskania „przedsądu” nie można rozstrzygnąć sprawy (np. sprawy o zapłatę zaległego czynszu najmu za lokal, którego sporna wysokość może być ustalona wyłącznie przez powołany do tego organ czynszowy). Jeśli chodzi o „inne postępowanie cywilne”, nieprawidłowa byłaby praktyka, według której sąd, mając np. dwie lub więcej podobnych spraw do rozpoznania, wydaje orzeczenie tylko w jednej z nich, a pozostałe zawiesza aż do czasu, gdy rozpoznana zostanie przez sąd drugiej instancji rewizja od tego orzeczenia. Z kolei zawieszenie dla uzyskania „przedsądu” ze sprawy karnej pozostaje w związku z zasadą, w myśl której ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym (art. 11 k.p.c.). Nie można jednak pochopnie zawieszać postępowania w sprawie cywilnej, gdy tylko strony oświadczą, że przeciwko pozwanemu toczy się postępowanie karne, pozostające w związku z tą sprawą, bez zbadania uprzednio akt sprawy karnej.
Jeżeli postępowanie karne, dyscyplinarne lub administracyjne nie jest jeszcze rozpoczęte, a jego rozpoczęcie zależy od wniosku strony, sąd wyznaczy termin do wszczęcia postępowania, w innych wypadkach może zwrócić się do właściwego organu (art. 177 § 2 k.p.c.). Nie można natomiast w powyższy sposób spowodować wszczęcia postępowania cywilnego nawet wtedy, gdyby jego wynik mógł mieć istotne znaczenie dla rozpoznania danej sprawy.
Osobne zagadnienie stanowi zawiadomienie przez sąd, rozpoznający sprawę cywilną, sądu opiekuńczego o zdarzeniu uzasadniającym wszczęcie postępowania z urzędu (art. 572 § 2 k.p.c.) jeśli jednak na skutek wypełnienia tego obowiązku postępowanie nieprocesowe zostało wszczęte przed właściwym sądem opiekuńczym, to mogłoby nastąpić zawieszenie toczącego się już postępowania (art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c.).
Najnowsze komentarze