Postępowanie w razie zaginięcia lub zniszczenia akt ma charakter pomocniczy w stosunku do postępowania rozpoznawczego, od jego bowiem wyniku, tj. rekonstrukcji całości lub części akt zależy możliwość rozpoznania sprawy. Odtworzenie może dotyczyć akt w sprawach rozpoznawanych w obu trybach postępowania rozpoznawczego – procesowym i nieprocesowym.
W praktyce wyjątkowo zdarza się zniszczenie akt, częściej natomiast ich zaginięcie przy czym zaginięcie bywa z kolei względne, gdyż zazwyczaj znajdują się one w danym sekretariacie, czy właściwym lub innym sądzie, lecz istnieją trudności w ich odnalezieniu, bo np. wadliwie zostały ułożone w szafie bądź zaniedbano odnotowania w repertorium faktu wysłania ich do innego wydziału, sądu lub organu (§ 72 ust. 3 instr. sąd.). Przed formalnym przeto wszczęciem postępowania o odtworzenie akt przewodniczący wydziału powinien zarządzić ich odszukanie przez sekretariat (§ 63 ust. 1 pkt 15 reg.).
Zakres postępowania, jak i skala trudności zależy od stopnia zaawansowania postępowania rozpoznawczego w danej sprawie. Z reguły łatwiejsze będzie odtworzenie akt w stadium początkowym sprawy, gdy np. zaginęły one lub uległy zniszczeniu bezpośrednio po złożeniu powództwa, czy wniosku. Z kolei w sprawie prawomocnie zakończonej odtworzeniu podlega orzeczenie kończące postępowanie oraz ta część akt, która jest niezbędna do ustalenia jego treści i do wznowienia postępowania (art. 716 k.p.c.) z reguły wystarcza odtworzenie samej sentencji orzeczenia, wyjątkowo natomiast – gdy odwołuje się ona także np. do planów geodezyjnych, konieczne będzie odtworzenie również tych dokumentów. Niezbędne jest odtworzenie ewentualnych orzeczeń obejmujących sprostowanie, uzupełnienie lub wykładnię głównego orzeczenia, gdyż tylko w ten sposób można ustalić jego ostateczną treść.
Najnowsze komentarze