Orzeczenia sądu dotyczą rozstrzygnięcia co do istoty sprawy (orzeczenia merytoryczne) lub samego toku postępowania w sprawie, lub tylko pewnych zagadnień wpadkowych występujących w sprawie. W związku z tym orzeczenia dzielą się na wyroki i postanowienia poza tym rozróżnia się zarządzenia sądu i przewodniczącego.
Postanowienia wydawane w procesie mają mniej solenną formę niż wyrok, ze względu zaś na skutki dla postępowania dzielą się na kończące postępowanie w sprawie (np. umarzające postępowanie, odrzucające pozew) i na nie kończące postępowania w sprawie (np. co do zawieszenia lub podjęcia zawieszonego postępowania) nie zawierają one rozstrzygnięcia co do istoty sprawy.
Sąd wydaje orzeczenie w postaci postanowienia, jeżeli kodeks nie przewiduje wydania wyroku (art. 354 k.p.c.). Postanowienie może zapaść w toku rozprawy lub po jej przeprowadzeniu, natomiast na posiedzeniu niejawnym w zasadzie tylko wtedy, gdy jest to wyraźnie dopuszczalne (np. postanowienie o odrzuceniu pozwu – art. 1 99 § 3 w zw. z art. 148 § 1 k.p.c.). Jednakże długoletnia praktyka sąciowa poszła^^źe względów ekonorntTprocesowej – w kierunku rozpoznania na posiedzeniu niejawnym innych jeszcze kwestii wypadkowych, co do których wyznaczenie rozprawy nie byłoby po prostu racjonalne (np. wypadki z art. 120 § 3
Forma postanowienia odpowiada ogólnie formie przewidzianej dla wyroku, z wyłączeniem przede wszystkim nagłówka o uroczystym brzmieniu. Postanowienie może także zostać zamieszczone w sentencji wyroku, przez co nie traci swej odrębności, np. co do kosztów procesu lub rygoru natychmiastowej wykonalności. Rozstrzygnięcia zawarte w postanowieniach nie kończących postępowania w sprawie, wydanych na posiedzeniach jawnych, wpisuje się do protokołu bez spisywania odrębnej sentencji, jeżeli nie przysługuje na nie zażalenie (art. 356 k.p.c.). Postanowienie takie nie jest podpisywane przez cały skład sądu. Poza tym wyjątkiem każde wydane postanowienie powinno zostać podpisane przez cały skład sądu, a wydane na posiedzeniu jawnym – także ogłoszone. Wyjątkowo tylko może być usprawiedliwione odroczenie ogłoszenia postanowienia kończącego postępowanie w sprawie lub oddalającego zarzuty, których uwzględnienie prowadziłoby do odrzucenia pozwu.
Najnowsze komentarze